In dat wat tegenwoordig België heet, de zuidelijke Nederlanden, stond het bekend als ‘Hollandse rekenkunde’. Het was een eigensoortig gegoochel met cijfers, een bijzonder gebruik van getallen op een manier die in het eigen voordeel was. Het werd bijna tweehonderd geleden gebruikt bij het referendum over de vraag of het zuiden bij het noorden moest […]
In dat wat tegenwoordig België heet, de zuidelijke Nederlanden, stond het bekend als ‘Hollandse rekenkunde’. Het was een eigensoortig gegoochel met cijfers, een bijzonder gebruik van getallen op een manier die in het eigen voordeel was.
Het werd bijna tweehonderd geleden gebruikt bij het referendum over de vraag of het zuiden bij het noorden moest worden gevoegd. Dat idee kreeg beneden de Moerdijk maar matige steun. Geen nood: de ‘Ollanders’ telden de thuisblijvers op bij de voorstemmers. Onder het motto: wie zwijgt stemt toe. Zodoende ontstond er in 1815 een fraaie meerderheid voor het nieuwe Koninkrijk der Nederlanden.
Die ‘Hollandse rekenkunde’ bestaat nog steeds. Dat ontdekte ik in de dagen na Prinsjesdag. Uit de cijfers van de Miljoenennota was een ding kristalhelder geworden: de accijnsverhoging op alcohol leverde – zoals wij van Spirits NL hadden voorspeld – de schatkist aanzienlijk minder op dan voorgerekend. Financiën ging er in de begroting voor dit jaar vanuit dat er € 341 miljoen aan alcoholaccijns binnenkomt: aanzienlijk meer dan de 321 miljoen die er daadwerkelijk binnenkwam in 2013. Inmiddels heeft men in de begroting zelf ook door dat dit volstrekt niet lukt: Financiën noemt nu zelf 313 miljoen als haalbaar. 8 miljoen minder dan vorig jaar en 28 miljoen minder dan begroot dus.