Als kind was ik gefascineerd door Holle Bolle Gijs. Naar mijn herinnering stond ‘hij’ bij de ingang van de Efteling om het park schoon te houden. ‘Papier – hier’, sprak ‘hij,’ tamelijk bevelend. En wie die opdracht opvolgde, kreeg minzaam te horen: ‘Dank u wel’. Ik heb er uren naar staan kijken. Met open mond, […]
Als kind was ik gefascineerd door Holle Bolle Gijs. Naar mijn herinnering stond ‘hij’ bij de ingang van de Efteling om het park schoon te houden. ‘Papier – hier’, sprak ‘hij,’ tamelijk bevelend. En wie die opdracht opvolgde, kreeg minzaam te horen: ‘Dank u wel’.
Ik heb er uren naar staan kijken. Met open mond, vermoed ik.
Jaren later heb ik in Den Haag veel terug moeten denken aan die Holle Bolle Gijs. De politiek heeft wel iets van zo’n allesverslinder. Met name aan het Binnenhof bestaat de onverbeterlijke neiging om alles naar zich toe te trekken, aan te pakken, te vermalen en – zogenaamd – op te lossen. Dat gebeurt meestal met de allerbeste bedoelingen, wat het juist zo problematisch maakt.
Zonder al te veel overdrijving kun je zeggen dat de Tweede Kamer wordt gedresseerd om problemen naar zich toe te trekken. Dat is natuurlijk altijd al zo geweest. Maar vergis ik me en wordt het steeds ‘erger’?
Nee, ik wil het verleden niet verheerlijken. Maar toch is er sinds een jaar of wat een omslag. Sinds ‘Fortuyn’ – sommigen hebben de neiging de parlementaire geschiedenis met hem te laten beginnen, het begon al eerder – staat het Binnenhof onder grote druk om te laten zien dat men-er-toe-doet. Dat men geen baantjesjager en zakkenvuller is. Dat men wel degelijk het beste voor iedereen op het oog heeft.
Dat heeft een soms adembenemend parlementair activisme in de hand gewerkt, een politieke stijl waarmee men zichzelf soms letterlijk voorbij loopt, overijverig problemen opspoort, te lijf gaat en denkt op te lossen.
Wat er zo erg aan is? Dat, goedbedoelend, allerlei maatschappelijke initiatieven, goed werkende benaderingen en andere praktische oplossingen onder de voet worden gelopen. Ingeruild voor iets waarvan je nog maar moet afwachten of het werkt, meestal geen draagvlak heeft en goedwillende burgers en bedrijven vervreemdt van het Binnenhof.
Waarom benut de politiek niet veel meer de kracht van de maatschappij? Waarom steeds weer die greep naar regeling, beperking en inkadering?
Waar ik het over heb? Over de onverbeterlijke neiging om overmatige alcoholconsumptie – inderdaad een probleem – ‘op te lossen’ met steeds verder gaande, steeds meer gedetailleerde regels, geboden en verboden. Over de onbedwingbare neiging om zo weinig te vertrouwen op een constructieve sector. Over de onhebbelijkheid alles op te schrokken.
‘Papier – hier’. Holle Bolle Gijs blijft me fascineren.
Jan Schinkelshoek, voorzitter SpiritsNL, mei 2015
