Van 15 april tot 22 april was er een handelsmissie van Eurocommissaris Hogan voor Landbouw naar China en Japan. En ik mocht mee. Eigenlijk was ons in november al te verstaan gegeven dat het zeer op prijs werd gesteld als spiritsEUROPE zou deelnemen aan de geplande missies (eerder naar Colombia en Mexico en Vietnam en […]
Van 15 april tot 22 april was er een handelsmissie van Eurocommissaris Hogan voor Landbouw naar China en Japan. En ik mocht mee. Eigenlijk was ons in november al te verstaan gegeven dat het zeer op prijs werd gesteld als spiritsEUROPE zou deelnemen aan de geplande missies (eerder naar Colombia en Mexico en Vietnam en Indonesië volgen nog), dus dat “mogen” was ook beetje moeten. Doel van de missies was het promoten van Europees voedsel en het aankaarten van handelsbelemmeringen en onderhandelen over handelsverdragen.
Nu moet er voor mij ook wel een oranje randje aan zitten en dat doet zich bij beide landen zeker voor, zodat ik niet alleen voor het abstracte Europese belang hoef op te komen. Inmiddels zit de trip er op en is het tijd om eens te reflecteren over de opgedane indrukken.
Voor China geldt dat het potentieel nog enorm is. Slechts een paar procent van de Chinese markt in gedistilleerd wordt bediend vanuit Europa. De groei van China is nog steeds heel hoog en dus zal de vraag naar allerhande voedingsmiddelen sterk stijgen. Het overgrote deel van voedsel en drank is lokaal geproduceerd, dus ook daar valt nog veel ruimte te winnen. Japan is een volwassen markt. Hier zijn consumenten al lang vertrouwd met Europese producten en kopen die ook al gretig.
China is vooral een moeilijke markt; veel bureaucratie voordat een fles drank op de markt komt. De douane eist allerhande kwaliteitscertificaten voor allerlei stoffen die vooral niet in het product mogen zitten, en ook moeten alle leveringen worden getest. Op kosten van de importeur. Verder erkennen de Chinezen geen producten als likeur of jenever en schijnt het onmogelijk te zijn om een organisch product op de markt te zetten. De Chinezen willen dan zelf vaststellen dat alle ingrediënten ook volgens Chinese regels als organisch kunnen worden erkend. Dan krijg je dus een delegatie op bezoek. Ook weer op eigen kosten. In het verleden lieten officials zich graag fêteren in de vorm van flesjes drank en dure dinertjes. Daar wordt nu wel paal en perk aan gesteld. Het direct zichtbaar gevolg was dat een aantal Cognachuizen en whisky’s snel hun afzet in China zag dalen. Door de hoge bureaucratische barrières en groeiende vraag naar buitenlandse (luxe) producten is zwarte handel sowieso een probleem.
De Eurocommissaris Landbouw, Phil Hogan, is een Ier en een ervaren politicus en onvermoeibare “draufgänger” in behartigen van de EU landbouw. Tijdens de reis werd ieder lid van de delegatie in staat gesteld een paar punten aan te kaarten die hij weer met de Chinese en Japanse overheden en delegaties kon bespreken. Na afloop rapporteerde hij keurig wat aan de orde was geweest en wat hij te berde had gebracht. Hij had in ieder geval de gedistilleerdpunten ter sprake gebracht: erkenning van geografisch beschermde benamingen (o.a. jenever), strikte importformaliteiten en zwarte handel.
China is ook wat afkerig van het buitenland. Men realiseert zich heel goed, dat het een enorm land is, maar dat buitenland, zeker waar het voedselproductie betreft, veel verder is. De handelsbarrières die zijn opgericht, dienen dan ook om de eigen industrie te beschermen. Dat kunnen ze nog wel even volhouden, maar door de groeiende bevolking, die wenst om meer en gevarieerder te consumeren, zullen de grenzen verder open moeten. Bovendien zijn de Chinezen heel ver met online handel. Niet alleen schoenen en kleren, maar ook dagelijkse producten als thee of een flesje drank worden online besteld en betaald. Door een fijn netwerk aan koeriers wordt het op ieder adres, op ieder tijdstip gebracht.
Japan stokt economisch en vergrijst bovendien. Het is al duidelijk deel van de geïndustrialiseerde en verwesterde samenleving. De markt is volwassen, maar het land kampt met teruggang van de economie en bevolking. Bij mijn Japanse collega mocht ik overigens wel nog uitleggen hoe het zat met de adviezen van de Gezondheidsraad dat geadviseerd wordt om vooral niet te drinken. Dat heb ik gedaan: inmiddels heeft de Gezondheidsraad al gemeld dat het advies niet is dat mensen die drinken moeten stoppen, maar dat je niet moet beginnen, als je nog niet drinkt. Wel weer eye-opener dat wij in Nederland toch niet zo klein zijn als we misschien zouden denken.
Kortom, zo’n reis naar verre oorden is leerzaam en interessant. Ook heel vermoeiend, maar in een verder globaliserende samenleving ook goed om contacten aan te halen: van Chinese en Japanse bedrijven, tot de Eurocommissaris en leden van zijn kabinet, de meereizende ambtenaren van DG Landbouw en uiteraard de andere deelnemers aan de handelsdelegatie. Het belangrijkste resultaat moet van de instituties komen: afspraken over erkenning van onze producten in ruil voor erkenning van beiju uit China en shochu uit Japan en nog heel wat meer, afbraak van importbelemmeringen en bescherming van intellectuele eigendomsrechten. En hopelijk levert het de Nederlandse en Europese gedistilleerdproducenten -op termijn- meer op.
Joep Stassen, directeur SpiritsNL
