1 februari 2019

Den Haag (SpiritsNL) – Het is windstil in Den Haag… Ja, er is veel drukte, af en toe veel opwinding en soms zelfs onrust. Maar ondanks de schijn van het tegendeel maakt het ‘Binnenhof’ een luwe periode door. Er gebeurt niet zo erg veel.

Dat heeft alles te maken met het verkiezingsvoorjaar.

Nederland maakt zich op voor tweede verkiezingen op rij: op 20 maart zijn er verkiezingen voor provinciale staten en op 23 mei voor het Europese Parlement. Die beide stembussen zijn, hoewel regionaal en internationaal, bepalend voor hoe het nationaal verder gaat.

Er staat zo veel op het spel dat iedereen zich tot nader order muisstil houdt. Ja, iedereen maakt veel kabaal, maar dat is vooral om het eigen profiel aan te scherpen – om indruk op kiezers te maken, om verliezen te beperken, om puntjes te scoren.

Het Binnenhof moet wel. Het vierenpartijenkabinet, Mark Rutte’s derde, moet de dubbele toets zonder al te veel schade zien te doorstaan. De oppositie, zowel op links als op rechts, moet zich waar maken.

Wel heel in het bijzonder bij de provinciale verkiezingen komt het er op aan. Sinds meer dan dan anderhalve eeuw wordt de Eerste Kamer gekozen door provinciale staten. Vraag niet waarom. Maar het betekent dat een provinciale stem doorwerkt naar Den Haag. Die uitslag van de statenverkiezingen is misschien wel belangrijker dan ooit. De houtje-touwtje coalitie dreigt de smalle meerderheid in de Eerste Kamer kwijt te raken.

Het kabinet wordt, anders gezegd, afhankelijker dan ooit van de oppositie. In het bijzonder van GroenLinks, de partij die onder Jesse Klaver’s leiding tegen de macht aanschurkt. Wat dat betekent, laat zich wel zo’n beetje raden. En niet alleen voor klimaat en milieu.

De uitslag van de Europese verkiezingen, twee maanden later, komt er nog eens over heen. Dat kan wel eens ‘de klap op de vuurpijl’ worden, zoals binnen de coalitie gezegd wordt. Als vlak voor de zomer Rutte III voor de tweede keer een politieke optater krijgt, worden de druiven wel heel zuur.

Het vierpartijenkabinet, een liefdeloos samenwerkingsverband-zonder-alternatief, weet het d’r op of d’r onder wordt. Daarom manoeuvreert iedereen heel behoedzaam. Daarom is er geen crisis over het kinderpardon uitgebroken. En daarom wordt er meer gepraat dan gedaan, vooral hardop. En daarom blijft het voorlopig nog wel even stil rondom de uitvoering van allerlei heikele onderwerpen. Ook het preventie-akkoord – om maar een voorbeeld uit het lijstje ongemakkelijke onderwerpen te noemen.

Let niet op de grote woorden.

Voorzitter Jan Schinkelshoek
Februari 2019

Hoofdthema's