Doel van het Preventieakkoord is om nu eens even de inzet en acties van partijen centraal te stellen en die het werk laten doen en niet maatregel op maatregel te stapelen waarbij onduidelijk wordt wat nu wel of niet werkt. Dat vergt echter ook terughoudendheid bij partijen die niet betrokken zijn bij het Preventieakkoord.
Afgelopen week hoorde ik een ziekenhuisdirecteur die sprak over de extra beloning die zorgpersoneel zou moeten krijgen. Hij vertelde wat een IC verpleegkundige verdiende in zijn ziekenhuis en eerlijk gezegd vond ik dat best aardige beloning. Het is ook belangrijk werk. Lastiger voor deze ziekenhuisdirecteur was de vraag wie nu wat doet? Politiek roept om hogere beloning, of een extraatje, maar degene die er echt over gaan zijn de werkgevers in de zorg. De directies en hun vertegenwoordigers in samenspraak met de vertegenwoordigers van de werknemers.
Deze tegenstrijdigheid vereenvoudigt zaken zeker niet. Politiek doet beloften die ze zelf niet waar kan maken. Partijen die wel verantwoordelijk zijn krijgen de Zwarte Piet (mag dat?) toegespeeld als spelbreker. Iets soortgelijks dreigt altijd bij alcoholbeleid en kan ook concreet worden in de nabije toekomst.
Het huidige alcoholbeleid wordt vooral bepaald door het Nationaal Preventieakkoord uit 2018. Hierin hebben verschillende partijen uit het veld en VWS doelstellingen vastgelegd en acties op zich genomen om alcoholmisbruik terug te dringen. Er is gekozen voor lange looptijd tot 2040. Die uitkomsten zijn gevolg van maandenlange onderhandelingen waarbij partijen over en weer concessies hebben gedaan. Doel van het Preventieakkoord is om nu eens even de inzet en acties van partijen centraal te stellen en die het werk laten doen en niet maatregel op maatregel te stapelen waarbij onduidelijk wordt wat nu wel of niet werkt.
Dat vergt echter ook terughoudendheid bij partijen die niet betrokken zijn bij het Preventieakkoord. Binnenkort is de Tweede Kamer aan de beurt om de voorstellen tot wijzigingen van de Drank en Horecawet te beoordelen en goed te keuren. Deze wetswijzigingen hebben de wortels in het Preventieakkoord en richten zich op prijskortingen, online verkopen, verstrekking aan minderjarigen en nog wat wijzigingen. Deze maatregelen vormen onderdeel van totaal pakket, al zouden enige praktische aanvullingen nodig of wenselijk zijn. Mocht er willekeurig in geshopt gaan worden in pakket van afgesproken maatregelen, dan dreigt de steun onder het Preventieakkoord bij sommige partijen weg te vallen en zo ook hun bijdrages in bestrijding van misbruik.
Ook in de aanloop naar de verkiezingen van maart 2021 zullen politieke partijen hun wensen en beloftes vastleggen in verkiezingsprogramma’s. Dat kan zo zijn gevolgen hebben. En natuurlijk de uitkomsten van de verkiezingen en de coalitie-onderhandelingen. De vraag is of het Preventieakkoord al deze discussies zal doorstaan en wat het zal doen met de steun van de betrokken partijen. Onze inzet zal er op gericht zijn om bestaande afspraken na te komen, al zal het vast nog wel wat inzet vergen om andere ook zover te krijgen.
Joep Stassen
Oktober 2020
